Προσυμπτωματικός έλεγχος – Screening
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος (screening) αφορά σε απεικονιστικές εξετάσεις του μαστού, που διενεργούνται σε γυναίκες, οι οποίες δεν έχουν συμπτώματα, ούτε κλινικά ευρήματα, με σκοπό να βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση ενός αρχόμενου καρκίνου τόσο μικρού, που δεν μπορεί να εντοπιστεί με ψηλάφηση. Όταν η διάγνωση γίνεται στο αρχικό στάδιο της νόσου, οι πιθανότητες αποτελεσματικής αντιμετώπισης της και συχνά ίασης είναι πολύ υψηλές.
Συστάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου (screening) για τον γενικό πληθυσμό
Μια γυναίκα θεωρείται ότι έχει τον κίνδυνο του γενικού πληθυσμού, δηλαδή δεν ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου, όταν δεν έχει νοσήσει η ίδια με καρκίνο μαστού, δεν έχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού η ωοθηκών, δεν έχει κληρονομούμενη μετάλλαξη σε γονίδια που αυξάνουν την πιθανότητα να νοσήσει με καρκίνο μαστού και δεν έχει υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία στο θώρακα πρίν την ηλικία των τριάντα ετών. Για τις γυναίκες αυτές οι συστάσεις είναι:
- Από την ηλικία των 20 μέχρι τα 40 όλες οι γυναίκες συστήνεται να εξασκούνται στην αυτοεξέταση . Επίσης συστήνεται να υποβάλλονται σε υπερηχογράφημα και κλινική εξέταση μαστών κάθε τρία χρόνια
- Γυναίκες ηλικίας 40-44 ετών έχουν την επιλογή να κάνουν ετήσια μαστογραφία
- Γυναίκες ηλικίας 45-54 ετών πρέπει να κάνουν ετήσια μαστογραφία
- Οι γυναίκες άνω των 55 ετών έχουν την επιλογή να συνεχίσουν τις ετήσιες μαστογραφίες αλλά μπορούν και να υποβάλλονται σε μαστογραφία κάθε δύο χρόνια
- Ο προσυμπτωματικός έλεγχος δεν σταματά εφόσον μια γυναίκα είναι σε καλή κατάσταση και έχει προσδόκιμο επιβίωσης δέκα χρόνια
- Γυναίκες με εξαιρετικά πυκνούς μαστούς μπορεί να χρειάζεται να υποβάλλονται σε μαγνητική τομογραφία μαστών. Εάν η μαγνητική τομογραφία συσταθεί δεν θα πρέπει να αντικαθιστά την μαστογραφία αλλά να την συμπληρώνει
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αν και μια μαγνητική τομογραφία είναι πιο πιθανό να ανιχνεύσει τον καρκίνο από μια μαστογραφία σε ένα πυκνό μαστό, μπορεί όμως να μην εντοπίσει ένα καρκίνο που θα ανιχνεύσει η μαστογραφία - Ολες οι γυναίκες πρέπει να ενημερώνονται για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του προσυμπτωματικού ελέγχου
Συστάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου για γυναίκες υψηλού κινδύνου
Γυναίκες που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου μαστού συστήνεται να υποβάλλονται σε ψηφιακή μαστογραφία ή ψηφιακή τομοσύνθεση και μαγνητική τομογραφία μαστών σε ετήσια βάση από την ηλικία των τριάντα ετών. Πρόκειται για γυναίκες που έχουν πιθανότητα 20-25% να παρουσιάσουν καρκίνο μαστού κατά την διάρκεια της ζωής τους. Η πιθανότητα αυτή προκύπτει από ειδικά εργαλεία εκτίμησης κινδύνου που συνεκτιμούν κυρίως το οικογενειακό ιστορικό της γυναίκας.
Επίσης γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε γονιδιακό έλεγχο που ανέδειξε μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1 ή BRCA2. Ακόμη και γυναίκες που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού (γονέα, αδελφό, παιδί) με μετάλλαξη γονιδίου BRCA1 ή BRCA2. Γυναίκες που υπεβλήθησαν σε ακτινοθεραπεία στο θώρακα σε ηλικία 10-30 ετών. Επίσης, γυναίκες ή πρώτου βαθμού συγγενείς τους, με σύνδρομο Li-Fraumeni, Cowden ή Bannayan-Riley-Ruvalcaba.
Γυναίκες με εξαιρετικά πυκνούς μαστούς μπορεί να χρειάζεται να υποβάλλονται σε μαγνητική τομογραφία μαστών. Εάν η μαγνητική τομογραφία συσταθεί δεν θα πρέπει να αντικαθιστά την μαστογραφία αλλά να την συμπληρώνει.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αν και μια μαγνητική τομογραφία είναι πιο πιθανό να ανιχνεύσει τον καρκίνο από μια μαστογραφία σε ένα πυκνό μαστό, μπορεί να μην εντοπίσει ένα καρκίνο που θα ανιχνεύσει η μαστογραφία.